X Muza – archiwum


Sezon 2018/2019 HISTORIA O RÓŻNYCH OBLICZACH” Cykl spotkań ma zaprezentować uczestnikom różne spojrzenia na historię w różnych krajach – zależne od celów opowiadającego i epoki w której powstały. Metoda: wykład + projekcja filmu, ewentualna dyskusja. Czas zajęć: około 140 min. 2018.10.09 1.Apollo 13, reżyseria: Ron Howard, USA 1995, 135 minut. Opowieść o historycznej walce o przetrwanie, jaką stoczyli kosmonauci lecący na Księżyc po awarii ich kapsuły. Widowiskowa, a zarazem pouczająca historia o cenie ryzyka i wartości współpracy w sytuacjach krytycznych. 2018.11.05 2. Śmierć prezydenta, reżyseria: Jerzy Kawalerowicz, Polska 1977, 137 minut. Rzetelna opowieść o wydarzeniach z początku II Rzeczypospolitej – wstrząsie jakim było zabójstwo Gabriela Narutowicza; przestroga przed ideologicznymi nienawiściami. 2018.11.28 3. Yamato (Yamato), reżyseria: Yunya Sato, Japonia 2005, 143 minuty Zatopienie pancernika „Yamato” było zwrotem w wojnie na Pacyfiku. Tu stajemy się świadkami dramatu żołnierzy pragnących wypełnić swój obowiązek – i zachować człowieczeństwo. 2018.12.11 4. Pociąg życia (Train de Vie)  reżyseria, scenariusz: Radu Michaelanu; produkcja: Francja 1998, 101 minut. Doskonale zrealizowana baśń o Holocauście, w której zamiast sztampowego pokazania zagłady spotykamy żywych, pełnych namiętności i emocji zwykłych ludzi – takich jakich chcielibyśmy spotykać wokół siebie. Czarna komedia, w której rzegląda się całą polityczna historia XX wieku. Plus porywająca muzyka Gorana Bregovicia. 2019.01.10 5. Podróż Niny (Ninas Resa) reżyseria: Lena Einhorn, Szwecja 2005, 120 minut Inscenizowany dokument o losach dziewczyny która przeżyła piekło warszawskiego getta – opowiedziany przez nią samą. 2019.02.06 6. 1956: wolność i miłość (Szabadság, Szerelem) reżyseria: Krisztina Goda, Węgry 2006, 123 minuty Węgierski antyradziecki zryw 1956 roku widziany oczami młodych ludzi, dla których często od wielkiej polityki i ideologii ważniejsze jest proste, czyste młodzieńcze uczucie. 2019.03.07 7. Wszyscy ludzie prezydenta (All the President’s Men) reżyseria: Allan Pakula, USA 1976, 133 minuty Opowieść o dziennikarskim śledztwie, które doprowadziło do ujawnienia afery Watergate – czyli o tym ,jak wielka władza potrafi skorumpować tych, którzy przysięgali strzec prawa. 2019.04.09 8. Pop (Поп) reżyseria: Władimir Chotinienko, Rosja 2009, 130 minut Spojrzenie na rzeczywistość ziem rosyjskich pod okupacją niemiecką w czasie II Wojny Światowej – i ciekawe pytanie o to, jakie są granice kolaboracji. 2019.05.13 9. Pogorzelisko (Incendies) reżyseria: Denis Villeneuve, Kanada 2010, 130 min. Współczesny rozrywany bratobójczymi walkami Bliski Wschód – i koszmarne konsekwencje wojny dla zwykłych przeciętnych ludzi. Wojna okazuje się tu nie tylko zniszczeniem, ale przede wszystkim toturą psychiczną uniemożliwiającą normalne życie. 2019.06.04 10. Ciemnoniebieski świat (Tmavomodry svet) reżyseria: Jan Sverak, Czechy 2001, 108 minut. Opowieść o losach czeskich lotników uczestniczących w bitwie o Anglię. Znakomite zdjęcia lotnicze i ciekawa fabuła. Dlaczego my tak długo czekaliśmy na film o polskich lotnikach w Anglii?
 
SEZON 2017-2018  NA WSCHÓD OD POLSKI  Cykl spotkań ma zaprezentować uczestnikom kinematografie byłych republik Związku Radzieckiego; zróżnicowanie tematyczne produkcji jest – przy zupełnym braku ich obecności na naszych ekranach – interesującym przykładem uwalniania się z  psychiki „homo sovieticus”. Metoda: wykład + projekcja filmu, ewentualna dyskusja. Przeciętny czas zajęć: około 120 min. Program: 18.10.2017 Osobliwości narodowego łowienia ryb (Особенности национальной рыбалки), reż. Aleksandr Rogożkin, Rosja 1998, 98 min. Kultowe w Rosji ukazanie „w krzywym zwierciadle” społecznych problemów alkoholowych; drugi film z cyklu, który rozśmieszył i skłaniał do przemyśleń obywateli tego kraju. 15.11.2017 Georgica, reż. Sulev Keedus, Estonia 1998, 109 min. Przejmująca opowieść o świecie II Wojny widzianym oczami dziecka – bez zmagań militarnych, z subtelnym przypomnieniem tego, czym stało się dla Estonii wchłonięcie przez ZSRR w roku 1941. 5.12.2017 Las Bogów (Dievu Miškas), reż. Algimantas Puipa, Litwa 2006, 116 min. Litewska opowieść o tym, czym dla Litwinów stała się okupacja niemiecka i co przyniosło im wyzwolenie przez Armię Czerwoną; część akcji rozgrywa się w obozie koncentracyjnym Stuthof. 15.01.2018 Głód 33 (Голод 33), reż. Ołeś Janczuk, Ukraina 1991, 91 min. Pierwsza po odzyskaniu przez Ukrainę niepodległości próba opowiedzenia o wywołanej przez Stalina klęsce głodu początku lat trzydziestych, który tylko na Ukrainie pochłonął ponad trzy miliony ofiar. 20.02.2018 TenKtóryPrzeszedłPrzezOgień (ТойХтоПройшовКрiзьВогонь), reż. Mychajło Ilienko, Ukraina 2011, 105 min. Oparta na faktach autentycznych opowieść o skazanym w czasie II Wojny na łagier lotniku, który uciekł do Kanady i tam został wodzem indiańskiego plemienia. 7.03.2018 Na grzbiecie czarnego kota, reż. Iwan Pawłow. Współczesna komedia rozgrywająca się na białoruskiej wsi; opowieść o tym, jak niespodziewane pieniądze wpływają na zachowanie ludzi nieprzyzwyczajonych do bogactwa. 21.03.2018 Kukułka (Кукушка), reż Aleksander Rogożkin, Rosja 2002, 100 min. Rozgrywająca się w czasie wojny fińskiej historia przedziwnego trójkąta; Rosjanin, Fin i Laponka spotykają się na zupełnym pustkowiu i – nie znając swoich języków – muszą się porozumieć, by przeżyć. Wielokrotnie nagradzana uniwersalna przypowieść o konieczności zrozumienia innego człowieka. 12.04.2018 Opiekun (Bolo Gaseirneba), reż. Zaza Urushadze, Gruzja 2012, 88 min. Po dziesięciu latach więzienia na wolność wychodzi były gangster; postanawia zaopiekować się synem swojego nieżyjącego kolegi. Czy uda się mu zaadaptować we współczesnym, zmienionym społeczeństwie? 14.05.2018 Salam, Nowy Jorku! (Salam, New York!), reż. Rusłan Akun, Kirgistan 2013, 131  min. Opowieść o Kirgizach wyjeżdżających „za pracą” do USA – ich losach, rozterkach, próbach adaptowania się do środowiska całkowicie odmiennego od ojczystego 5.06.2018 Burze magnetyczne (Магнитные бури), reż. Wadim Abdraszytow, Rosja 2003, 93 min. Wstrząsający obraz rozpadającego się społeczeństwa postradzieckiego; w momencie przemian politycznych zagładzie ulega nie tylko porządek społeczny, ale i relacje międzyludzkie. Pozostaje tylko walka o fizyczne przeżycie.
Sezon 2016/2017

Cykl spotkań ma zaprezentować uczestnikom filmy będące wizualizacją popularnych nurtów szeroko rozumianej fantastyki (sci-fi, fantasy, groza) dając uczestnikom możliwość samodzielnego rozpoznawania zasad gatunkowych oraz zapoznanie z cechami charakterystycznymi tego nurtu w poszczególnych krajach.

Program: 2016.10.13 Pierwsi ludzie na Księżycu wg H.G.Wellsa (H.G.Wells’ First Men in the Moon), r. Nathan Juran, Anglia 1964, 99’

2016.11.16 Piknik pod wiszącą skałą (Picnic at the Hanging Rock), r. Peter Weir, Australia 1975, 102’ 2016.12.05 Miasto zaginionych dzieci (Cite des enfant perdus), r. Jean-Pierre Jeunet,  Marc Caro, Francja/Hiszpania/RFN 1994, 112’ 2017.01 Gamera vs. Giron (Gamera tai daiakuiu Giron), r. Yuasa Noriaki, Japonia 1969, 80’ 2017.02 Zemsta po latach (Changeling), r. Peter Medak, Kanada 1980, 115’ 2017.03 Przerażacze (Frighteners), r. Peter Jackson, Nowa Zelandia 1996, 110’ 2017.04 Wilczyca, r. Marek Piestrak, Polska 1982, 98’ 2017.05 Wij (Вий), r. Oleg Stepczenko, Rosja 2014, 127’ 2017.06 Demon piasków (Dust Devil), r. Richard Stanley, RPA1992, 104’
SEZON 2015/2016 FILMY, KTÓRE WARTO OBEJRZEĆ I ZAPAMIĘTAĆ. Cykl spotkań ma zaprezentować uczestnikom filmy przedstawiające problemy otaczającego świata w sposób niekonwencjonalny; ich twórcy patrzą na nas jakby „z boku”, stawiając diagnozy i oceny tak, by sprowokować odbiorcę do samodzielnych przemyśleń. x muza 11 05 2015_1 x MUZA 2 06 2016 x muza 12 04 2016 x MUZA 3 03 2016 x muza 11 1 2016 x muza 12 11 2015_2

 21.X.2015 Życie i niezwykłe przygody szeregowca Iwana Czonkina (Life and the Extraordinary Adventures of Private Ivan Chonkin), reż. Jiři Menzel, Anglia/Francja/Czechy/Włochy/Rosja 1996, 106 min. Ekranizacja powieści obalającej państwotwórcze mity o początku wojny niemiecko-radzieckiej w roku 1941, w prześmiewczy sposób pokazującej jak to się zaczynało – na dole, w jakiejś zapadłej wiosce.

12.XI.2015 Pop (Поп), reż. Władimir Chotinienko, Rosja 2009, 130 min. Tematem jest kwestia kolaboracji duchowieństwa prawosławnego z Niemcami w czasie II Wojny – i konsekwencji, jakie duchowni oskarżani o to ponosili po jej zakończeniu. 30.XI.2015 Naga wyspa (Hadaka no shima), reż. Kaneto Shindo, Japonia 1960, 92 min. Rozegrana bez jednego słowa mówionego zaskakująca opowieść o życiu zgodnym z rytmem przyrody na jednej z wysp archipelagu japońskiego, nagradzana wielokrotnie na festiwalach całego świata. 16.XII. 2015 Bogowie muszą być szaleni (Gods Must Be Crazy), reż. Jamie Uys, Botswana 1980, 109 min. Jedna z najzabawniejszych komedii lat osiemdziesiątych: spojrzenie na „człowieka współczesnego” oczami przedstawiciela tak zwanych kultur prymitywnych. Wnioski wcale nie są dla nas pocieszające; według reżysera w pogoni za sukcesem zatraciliśmy zdrowy rozsądek… 11.I.2016 Koyaanisqatsi, reż. Godfrey Reggio, USA 1983, 82 min. Eksperymentalna opowieść o naszej cywilizacji i o tym, co robimy ze sobą i naszym środowiskiem; krytycy określali ten film jako „spojrzenie na ludzkość przez przybyszy z innych planet”. 08.II.2016 Portier z hotelu „Atlantic” (Der Letzte Mann), reż. Friedrich Wilhelm Murnau, Niemcy 1924, 90 min. Jeden z najlepszych filmów okresu niemego, rewelacyjna kreacja Emila Janningsa. Opowieść o starym mężczyźnie usiłującym zachować swą godność w epoce kryzysu. 03.III.2016 Człowiek z kamerą (Человек с киноаппаратом), reż. Dziga Wiertow, ZSRR 1929, 68 min. Inspirujący do dziś eksperyment – udana próba stworzenia niewerbalnego języka filmowego, a jednocześnie fascynująca opowieść o życiu w mieście radzieckim lat dwudziestych zeszłego wieku. 12.IV.2016 1984, reż. Michael Radford, Anglia 1984, 106 min. Ekranizacja kultowej powieści Georga Orwella – pamfletu na państwo totalitarne. Odczytywana jako krytyka ustroju komunistycznego w rzeczywistości jest oskarżeniem zwyrodnień wszelkiej władzy państwowej dążącej do absolutnego podporządkowania sobie wszystkich obywateli. 18.V.2016 Uwolnienie (Deliverance), reż. John Boorman, USA 1972, 104 min. Jedne z najciekawszych głosów w dyskusji nad konsekwencjami oddalenia się człowieka miejskiego od przyrody; opowieść o wyprawie czterech przyjaciół „w dzicz” staje się przypowieścią o naszym oddaleniu się od praw natury i kompletnym ich niezrozumieniu. 2.VI.2016 RebeLove, reż. Filip Renc, Czechy 2001, 110 min. Musical o młodzieży czeskiej roku 1968, porywający rozmachem inscenizacyjnym i prawdą o szoku, jakim była interwencja wojsk Układu Warszawskiego w wolnej Czechosłowacji. Wspaniała ścieżka muzyczna!

SEZON 2014/2015

„ZBUNTOWANI TWÓRCY. NIEPOKORNE FILMY. Cykl prezentuje uczestnikom niepokornych twórców i ich filmy sprzeciwiające się istniejącemu w chwili ich powstania porządkowi świata lub obowiązującej interpretacji faktów i historii; bunt w nich zawarty prowokował do nonkonformistycznych działań i wypowiedzi w kulturze masowej.

 X Muza luty  X Muza marzec 2  X Muza czerwiec       X Muza marzec
 PROGRAM:
15.X.2014 Metropolis (Metropolis), reż. Fritz Lang, Niemcy 1927, 118 min. Zrealizowana w czasie narastającego w Niemczech faszyzmu wizja społeczeństwa rozwarstwionego, stawiająca pytania o granice eksploatowania człowieka przez człowieka w kapitalizmie. Rozmach inscenizacyjny robi wrażenie do dziś.

 6.XI.2014 Dziwolągi (Freaks), reż. Tod Browning, USA 1932, 60 min.,  Edukacja dla śmierci: Jak stworzyć faszystę (Education for Death: Tke Making of the Nazi), real. Clyde Geronimi, USA 1943, 10 min. „Dziwolągi” wyprzedziły swoją epokę o ponad 20 lat: pytając o ksenofobię wtedy, gdy w Niemczech naziści coraz mocniej parli do Holocaustu – film wzywał do zastanowienia się nad rasizmem w ogóle. Plus Disney’owska animacja wyjaśniająca czym jest dla jednostki ideologia totalitarna.

 8.XII.2014 Człowiek na torze, reż. Andrzej Munk, Polska 1956, 82’, Kolejarskie słowo, reż. Andrzej Munk, Polska 1953, 22’ „Człowiek na torze” jest do dziś jednym z najważniejszych filmów polskiego kina po II Wojnie Światowej; reżyser wystąpił przeciw socrealizmowi jako jedynej metodzie opisu świata, pokazując jak bardzo ideologia może niszczyć indywidualizm, a co za tym idzie – człowieka. Plus wcześniejsza wprawka twórcy w pokazywaniu kolei – warto przypomnieć sobie jak wtedy ludzie potrafili być dumni ze swojej pracy.

 13.I.2015 Ścieżki chwały (Paths of Glory), reż. Stanley Kubrick, USA 1957, 88’. Film do dziś zakazany we Francji; odczłowieczenie struktur wojskowych jest tu pretekstem do pytania o zanik szacunku dla życia w ogóle. Czy nasza epoka naprawdę tak daleko odeszła od ideałów humanizmu?

 19.II.2015 Piłat i inni (Pilatus und Andere: Ein Film fűr Karfreitag), reż. Andrzej Wajda, RFN 1971, 91’. Na przełomie epoki Gomułki i Gierka Andrzej Wajda zrealizował dla niemieckiej telewizji adaptację jednego z wątków z „Mistrza i Małgorzaty” Bułhakowa. Okazało się, że historia Jezusa nadal może być inspirująca dla współczesności – jej uniwersalizm jest ponadczasowy.

 

02.III.2015 Johny poszedł na wojnę (Johny Got His Gun), reż. Dalton Trumbo, USA 1971, 106’. Debiut reżyserski 66-letniego scenarzysty filmowego wpisał się dokładnie w ideologię pacyfizmu głoszonego przez ruch hippie. Wojna i jej efekty są tu tylko pretekstem do zastanowienia się nad pogardą dla człowieka jako istoty żywej – nad bezsensem zadawania cierpienia komukolwiek. Jeden z najmocniejszych filmów antywojennych jakie kiedykolwiek zrealizowano.

 25.III.2015 Odlot (Taking Off), reż. Milos Forman, USA 1971, 90’. Spojrzenie na Amerykę z czasów buntu młodych zrealizowane przez czołowego prześmiewcę Szkoły Czeskiej ; po roku 1968 Forman został w USA, gdzie mógł kontynuować swoje rozważania o konflikcie jednostka – społeczeństwo. Ten film otworzył mu drogę do „Oscara” zdobytego za „Lot nad kukułczym gniazdem”.

 9.IV.2015 Jak żyć reż. Marcel Łoziński, Polska 1977, 83’. Z punktu widzenia nocnego portiera reż. Krzysztof Kieślowski, Polska 1977, 16’. W drugiej połowie lat siedemdziesiątych coraz wyraźniej było widać klęskę dotychczas obowiązującej w Polsce ideologii i polityki. Twórcy dokumentu chcieli pokazać, co było tego przyczyną; ich filmy nie trafiały do dystrybucji, władze uznawały je za sprzeczne z oficjalnie głoszonymi ideami. Dziś wiele z nich jest nadal aktualna…

  11.V.2015 Człowiek pogryzł psa (C’est arrive pres de chez vous), reż. Remy Belvaux, Andre Bonzel, Benoit Poelvoorde, Belgia 1992, 95’

Jeden z najbardziej prowokujących niby-dokumentów; historia seryjnego mordercy prezentującego ekipie telewizyjnej swoje spojrzenie na świat. Twórcy stawiają pytanie o to, gdzie jest granica działania telewizji i filmu w kreowaniu wzorców postępowania.

 10.VI.2015 Eskorta (Караул), reż. Aleksandr Rogożkin, Rosja 1990, 96’. Pod koniec istnienia ZSRR jeden z twórców zdecydował się postawić pytania o miejsce przemocy w systemie państwowym, wpisanie jej w funkcjonowanie organizmu państwowego, o granice tej przemocy i o jej wpływ na jednostkę. Pytania aktualne do dziś; bez udzielenia odpowiedzi nie możemy w żaden sposób odpowiedzieć sobie, kim jesteśmy i do czego dążymy