Łowicki Ośrodek Kultury zaprasza 27 listopada w niedzielę o godz.16.00 na promocję książki Zdzisława Kryściaka „Aniela Chmielińska. Wybór artykułów. Przyczynek do biografii”. Publikacja ukazuje się w 80.rocznicę śmierci, która przypada w 2016 roku. Projekt współfinansowany przez ŁOK w ramach Małych Grantów. Wstęp wolny.
Aniela Chmielińska – Ta, która spod strzechy wyprowadziła Księżaków i artystyczne wytwory ich rąk. Ta, która chodziła od chaty do chaty, od wioski do wioski i zbierała to, czego „już szmaciarze skupować nie chcą”. Ta, która jeżdżąc po kraju i zagranicę propagowała Łowickie. W początkach XX wieku była ikoną społecznikostwa łowickiego. Tak, jak Władysław Tarczyński kolekcjonował wszelkie „starożytności”, tak Aniela Chmielińska zbierała wszystko, co związane było z łowicką kulturą ludową: pasiaste stroje, meble, narzędzia rolnicze, rzeźby, hafty, elementy papieroplastyki, takie jak wycinaki, bukiety z papieru i bibuły, pająki.
Dziś przedmioty te stanowią trzon zbiorów działu etnograficznego łowickiego muzeum.
W 2016 r. przypada 80. rocznica śmierci tej wielce zasłużonej dla Łowickiego postaci. Prawie przez trzy dziesięciolecia Łowicz i region dawnego Księstwa Łowickiego stały się dla Niej terenem do eksploracji etnograficznej. Dzięki Chmielińskiej przetrwało wiele zabytków kultury materialnej Księstwa, ale również niematerialnej, jak teksty pieśni ludowych, informacje o przesądach i gusłach, dane o właściwościach ziół i ziołolecznictwie.
Jak napisał Stanisław Lorentz w przedmowie do biogramu Bohaterki opracowanego przez córkę Marię „Nazwisko Anieli Chmielińskiej było dobrze znane w okresie międzywojennym wszystkim działaczom na polu muzealnictwa, krajoznawstwa i kultury ludowej”.
Wiele zainteresowań Chmielińskiej dotyczyło również działalności oświatowej i społecznej. Na ten temat opublikowała dziesiątki obszernych opracowań, artykułów, krótkich notek. Maria Chmielińska zestawiła bibliografię składającą się ponad 270. opracowań autorstwa swojej matki. Większość z nich jest trudno dostępnych lub nieznanych.
Najobszerniejszym opracowaniem, przybliżającym postać i działalność Anieli Chmielińskiej, jest wspomniana biografia autorstwa Jej córki, lecz powstała ona ponad 50 lat temu. Ponadto Jej biogram znalazł się w „Polskim Słowniku Biograficznym”, słowniku „Etnografowie i ludoznawcy polscy”, „Słowniku pracowników książki polskiej” oraz we wspomnieniach Jana Wegnera i Józefa Stemlera. Wybrane informacje można odnaleźć również w innych opracowaniach i artykułach.
Poniższa praca nie jest biografią Anieli Chmielińskiej. Część opublikowanych tu informacji stanowi jej uzupełnienie, inne zaś przyczynek do życia i działalności Bohaterki.
